Dunia yadhimishaje Siku ya Kiswahili Duniani?
Imeandikwa na/ Loaai Adel
Kiswahili ni lugha ya nchi za pwani ya Afrika Mashariki, inayozungumzwa na takriban watu milioni 200 katika nchi nyingi zikiwemo Tanzania, Kenya, Uganda, na pia Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo. Ni lugha ya mawasiliano ya kawaida katika eneo la Maziwa Makuu ya Afrika.
Shirika la Umoja wa Mataifa limeamua kuwa tarehe 7 Julai ya kila mwaka ni Siku Siku ya Kiswahili Duniani, ili kuimarisha matumizi yake kwa ajili ya umoja na amani na kukuza mawasiliano ya kitamaduni. Umoja wa Mataifa uliadhimisha Siku ya Kimataifa ya Kiswahili mwaka uliopita chini ya kaulimbiu "Kiswahili kwa Amani na Maendeleo", na mwaka huu chini ya kaulimbiu "Kuonesha Nguvu ya Kiswahili Katika Zama za Dijitali". Siku hii inaadhimishwa duniani kote kwa njia mbalimbali ambazo nitazielezea sasa.
Kwanza: Tamasha za Utamaduni
Muziki na Ngoma za kitamaduni: maonesho ya muziki na densi yanayoonesha sanaa za jadi za Waafrika Mashariki kama vile ngoma za Taratibo kutoka Tanzania na ngoma za Toga kutoka Kenya. Bendi hutumia vyombo vya muziki vya jadi kama vile ngoma na kinubi cha Kiafrika (korra) na wakati mwingine huunganishwa na vyombo vya kisasa.
(Toga katika Kenya)
Mavazi ya kitamaduni: Maonesho ya mavazi ya kitamaduni yanayoakisi urithi na utamaduni wa jamii zinazozungumza Kiswahili kama vile Kanzu na Kitenge.
(Mavazi ya Kanzu ya Kiafrika)
• Vyakula vya jadi: Vibanda vya chakula vinavyohudumia vyakula vya asili kama vile "Ugali " {ni chakula kilichotengenezwa kwa unga wa mahindi (sembe ), maji, na chumvi kidogo na ni sawa na kula katika Misri ya Juu inayoitwa "Sad Al-hanak ".} sambusa na Nyama Choma {ni sahani ya jadi kutoka Tanzania, kwa kawaida hutengenezwa kutoka kwa kondoo au nyama ya ng'ombe na vitunguu na nyanya.} , pamoja na warsha za kupikia zinazoelezea jinsi ya kuandaa vyakula vya jadi.
Pili: Semina na mihadhara:
Historia na Maendeleo ya Kiswahili: Mihadhara kuhusu asili na mageuzi ya lugha kwa karne nyingi, kuanzia na ushawishi wa Bantu, Kiarabu, Kiajemi na tamaduni nyingine katika eneo hilo, na pia kujadili jinsi Kiswahili kilivyoenea kama njia ya biashara na mawasiliano katika pwani za Afrika Mashariki.
• Umuhimu wa lugha katika zama za kisasa: semina zinazoangazia nafasi ya sasa ya Kiswahili katika biashara, elimu ya msingi na sekondari katika Afrika Mashariki na siasa katika Afrika Mashariki.
• Fasihi ya Kiswahili: Vikao vya majadiliano kuhusu fasihi ya Kiswahili vinavyoangazia kazi za waandishi na washairi maarufu kama vile Shaaban Robert.
Tatu: Warsha za elimu:
• Misingi ya Kiswahili: Warsha za kujifunza alfabeti, matamshi na sarufi ya msingi ya lugha ya Kiswahili kwa usahihi na kutoa mazoezi shirikishi.
• Stadi za Kuzungumza na Kusikiliza: Vikao vya mafunzo vililenga kukuza stadi za kuzungumza na kusikiliza kupitia vikao vya kusikiliza mazungumzo halisi ya Kiswahili na ufasiri wao, na kufanya mazoezi kupitia shughuli shirikishi zinazowawezesha washiriki kuzungumza na wazungumzaji wa lugha asilia.
• Matumizi ya teknolojia katika kujifunza Kiswahili: Mwongozo wa matumizi na tovuti zinazoweza kutumika kujifunza lugha, kama vile: "Clozmaster" {huruhusu watumiaji kufanya mazoezi ya Kiswahili kwa kujaza mapengo katika sentensi na kupitia maneno na misemo ya kawaida}.
Nne: Maonesho ya Kitabu:
Fasihi ya Kiswahili: Maonesho ya vitabu vya fasihi za kale na za kisasa kwa Kiswahili, ikijumuisha riwaya zilizotafsiriwa na zisizotafsiriwa na hadithi fupi zinazoangazia mila za jamii ya Kiswahili, na makusanyo ya mashairi na washairi maarufu.
• Vitabu vya elimu: Kutoa vitabu vya elimu na marejeo kwa wale wanaopenda kujifunza masomo ya sarufi ya Kiswahili, pamoja na vitabu vya elimu kwa watoto kama vile vichekesho ili kuwasaidia kujifunza wakiwa na umri mdogo.
• Kutia saini kitabu: kupitia vikao vya kusaini kuwaalika waandishi mashuhuri kusaini nakala za vitabu vyao na kuingiliana na wasomaji.
Tano: Vyombo vya habari:
• Vipindi vya Televisheni na redio: Utangazaji vipindi maalumu vya kusherehekea utamaduni wa Kiswahili, ikiwa ni pamoja na mahojiano na wataalamu, wanamuziki na waandishi.
• Nyaraka: Uchunguzi wa maandishi unaoonesha historia, utamaduni na maendeleo ya lugha.
• Makala za vyombo vya habari: Kuchapisha makala na taarifa za kina kuhusu shughuli, matukio na sherehe, na makala zinazoakisi uzoefu wa kibinafsi na kihistoria kwa lugha ya Kiswahili.
