Kiwanda cha Chuma... Mlango wa Misri Kuelekea Ukuaji wa viwanda Wakati wa Enzi ya Rais Gamal Abdel Nasser

Imetafsiriwa na/ Amira Roshdy
Imehaririwa na/ Nourhan Khaled  

"Kwa upande wa kiwanda cha chuma, tuliweka mwanzo tangu mwaka wa 1955 hadi 1958, mambo yalikuwa magumu, kulikuwa na ukandamizaji wa kiuchumi na majaribio ya kutengwa. Lakini tunamshukuru Mungu kwamba licha ya haya, wale waliohusika na kazi hiyo waliweza kufungua kiwanda kwa wakati uliopangwa licha ya Uchokozi wa kitatu na licha ya kuzuiliwa."
Kwa maneno haya, Rais Gamal Abdel Nasser alifungua kiwanda cha chuma cha Helwan.

Wazo la kuanzisha kampuni ya chuma huko nchini Misri lilichipua mwaka wa 1932, na likabakia kwa miaka likisubiri mtu wa kulimwagilia mbegu zake ili liweze kuwa kweli. Hii ilitokea wakati Rais marehemu Gamal Abdel Nasser alipotoa amri ya kuanzisha Kampuni ya Chuma mnamo tarehe 14, Juni, 1954, katika eneo la Tibain la Helwan, kama mkusanyiko wa kwanza kamili wa uzalishaji wa chuma  huko ulimwengu wa Kiarabu.

Mradi huo ulianza kama kampuni ya hisa za kimisri, na thamani za hisa zilikuwa pauni mbili za kimisri na shilingi hamsini kama ada ya kutoa. Thamani za hisa zilikuwa kulipwa kwa awamu mbili, ya kwanza ikiwa ni pauni moja na shilingi hamsini, kulipwa kuanzia Novemba 21 hadi Desemba 20, 1955, na awamu ya pili, yenye thamani ya pauni moja, kulipwa kuanzia Aprili 20 hadi Mei 5, 1956.

Licha ya hali ya uvamizi wa nchi tatu, kazi iliendelea kwa bidii katika ujenzi wa kiwanda, na mradi huo mchanga ulipata usaidizi wa dhati kutoka kwa vitengo vyote vya serikali kama vile Mamlaka ya Barabara, Usafiri na Jeshi la Mipaka walioshirikiana ili kurahisisha shughuli za usafirishaji.

Mnamo tarehe 23 Julai 1955, Gamal Abdel Nasser alishirikiana na wajumbe wa Baraza la Mapinduzi kuweka jiwe la msingi la mradi huo kwenye eneo la zaidi ya ekari 6,250 ukijumuisha viwanda, mji wa makazi uliounganishwa nao na msikiti, baada ya kusaini mkataba na kampuni ya Ujerumani ya Demag-Düsseldorf (Ujerumani Mashariki wakati huo) ili kujenga viwanda na kutoa ujuzi wa kiufundi unaohitajika.

Katika kipindi hicho hicho, Bandari ya Dekheila ilianza kutumika kusambaza makaa ya mawe yanayohitajika kuendesha tanuu, pamoja na reli ya reli kutoka bandari hadi Helwan na reli nyingine ya reli kusafirisha madini ya chuma kutoka oases hadi Helwan. Mnamo Novemba 1957, tanuu za umeme za kuyeyusha chuma tayari zilikuwa zimeanza kufanya kazi, na mnamo Julai 27, 1958, Rais Gamal Abdel Nasser alizindua kampuni hiyo changa ili kuanza uzalishaji katika mwaka huo huo kwa kutumia tanuu mbili za juu zilizotengenezwa nchini Ujerumani.

Mradi huo ulitegemea malighafi ya chuma inayopatikana kwa wingi katika migodi ya Aswan, ambayo inakadiriwa kuwa na ukubwa wa kilomita za mraba 1250. Kwa kuongezea ubora wa malighafi inayochimbwa, migodi hii ni mojawapo ya vyanzo vya karibu zaidi vya malighafi nchini Misri kwa njia za usafiri. Mradi huo pia ulitegemea malighafi ya chuma inayopatikana katika oases za Bahari Nyekundu na Bahari ya Shamu.

Uzalishaji wa kiwanda ,wakati huo, ulikadiriwa kuwa tani 210,000, na uliongezeka hadi tani milioni 1.5 katika miaka ya 1970. Bidhaa za chuma zilizoundwa na kiwanda hicho zilijumuisha karatasi za ukubwa na unene tofauti, waya, mabomba, na vifaa vya reli. Bidhaa zingine za kiwanda hicho zilijumuisha mbolea ya fosforasi, slag ya tanuru ya juu inayotumika katika utengenezaji wa saruji, na gesi nyingi za tanuru zinazotumika kuendesha baadhi ya mashine katika kiwanda hicho na kuzalisha umeme.

Na mihimili ya reli na karatasi za ujenzi wa meli ni bidhaa zinazohitaji vipimo maalumu vyenye kiwango cha juu cha usahihi na ubora. Chuma cha Misri kimethibitisha ubora wake katika masoko yote, na kimetumiwa kweli na makampuni ya meli kukarabati meli zao katika eneo la kavu huko Alexandria. 

Kwa miaka mingi, Kampuni ya Chuma na Chuma imekuwa ikijitahidi kutumia utaalamu wa kimataifa. Mnamo 1961, mkataba ulisainiwa na Umoja wa Kisovieti (zamani) ili kuanzisha vitengo vipya katika tata hiyo ili kuongeza uzalishaji wa chuma kutoka tani 300,000 hadi tani milioni 1.5 kwa mwaka. Makubaliano hayo yalidhibitiwa na kusimamishwa kwa matumizi ya madini ya mgodi wa Aswan na matumizi ya madini ya Oasis kwa tata nzima, jambo ambalo limesababisha matatizo mengi tangu kuanza kwake hadi sasa kutokana na uchafu unaodhuru unaoweza kusababisha. Mnamo 1986, mkataba ulisainiwa na kampuni ya Krupp ya Ujerumani ili kuboresha baadhi ya vitengo ili kuongeza aina mpya ya bidhaa.

 Mnamo Januari 1, 1991, ilitangazwa kama kampuni tanzu ya Misri inayomilikiwa na Holding ya Viwanda vya Metali na inaangukia chini ya masharti ya Sheria Na. 203 ya 1991, na inafanya shughuli za kuzalisha chuma na chuma, biashara ndani yake, kutumia migodi ya chuma, na kazi zote zinazohusiana na chuma.[2] Mtaji wa kampuni ni pauni 976,872,278 za kimisri.

Mratibu wa lugha ya kiswahili/ Tasneem Hamdy