Ardhi ya Jua inayochomoza… Chimbuko la Ustaarabu wa Kale
Imefasiriwa na / Mervat Sakr
Twaweza tu kuanza kuzungumzia Bara la Afrika kupitia kutoa mwanga juu ya Bara hilo kubwa, ambapo Bara la Afrika lina eneo kubwa la biashara huru na Soko kubwa sana Duniani, tena lina watu bilioni 1.2, na hivyo kuunda njia mpya ya maendeleo, kuunganisha uwezo wa rasilimali zake na watu. Bara la Afrika ni bara la pili kwa ukubwa Duniani kwa suala la eneo na idadi ya watu, na lililoathiriwa zaidi na ukoloni wa Ulaya kwa kuzingatia ubora wa kiutamaduni na ubaguzi wa rangi au kikabila, nchi zote za bara hilo ziliteseka nazo.
Afrika ni chimbuko la kwanza la ustaarabu kadhaa wa binadamu, kama ilikuwa na ustaarabu wa kifarao nchini Misri, ustaarabu wa Kush katika Nubia, ustaarabu wa Wakanaani katika Afrika ya Kaskazini, na ustaarabu wa Aksum katika Abyssinia (ufalme wa kale katikati ya kaskazini mwa Ethiopia).
Kuna wale waliosema kwamba asili yake ni Phoenician kutoka Avar, ambayo ni neno linalomaanisha "Vumbi", na kuna wale waliosema kwamba asili yake ni Amazigh kutoka Afri, Ifrane na Ifri, inayomaanisha "Pango", na msemo wa tatu unaenda kwamba ulipewa jina la Ifriqis, mmoja wa wafalme wa kale wa Yemen wa Vasal, na kauli nyingine na tafsiri yake ni kutokana na neno la Kigiriki Afrik, linalomaanisha nchi ambayo haijaguswa na baridi.
Kulikuwa na nadharia nyingi kuhusu jina la bara hilo, kwa hivyo liliitwa “Libya” katika nyakati za kale, neno kutoka kwa hieroglyphs za kale za Kigiriki linalomaanisha "Ardhi ya Libúē", iliyochukuliwa na Wagiriki kutoka kwa Wamisri wa kale ambao walikuwa wakiiita kwa lugha yao kwa wenyeji wa Nile Magharibi, yaani, wenyeji wa Libya na Tunisia sasa.
Wamisri wa kale waliwaita wanadamu walioko kusini, ikiwa ni pamoja na “Nebo”, iliyotoka "Nubian" na "Nubia", na kuwaita wanadamu walioko magharibi, ikiwa ni pamoja na "Libo", iliyotoka "Libby" na "Libya".
Jina la Kigiriki "Libya" liliendelea kutolewa kwa kile kilichojulikana wakati huo kutoka Bara la Afrika, hadi upanuzi wa Dola la Roma ulipoanza na kutekwa kwake Misri na Afrika Kaskazini wakati wa utawala wa Alexander Mkuu mwishoni mwa karne ya 4, hivyo Warumi walibadilisha jina la Kigiriki na jina la Kilatini “Afrika”. Kiambishi cha lugha "-ca" kwa Kilatini (kulingana na "ca" katika neno la Kiarabu "Afrika") inamaanisha "nchi au nchi kama hiyo", kwa hivyo jina la Kilatini "Afrika" linamaanisha "nchi ya Afri".
Afrika ni bara lenye lugha nyingi zaidi Duniani, na si nadra kupata watu wenye ufasaha katika lugha kadhaa za Kiafrika, lakini pia lugha moja au zaidi za Ulaya. Kuna familia nne kuu za lugha zinazozungumziwa na watu Barani humo.
Baada ya kuondolewa kwa ukoloni, karibu nchi zote za Afrika zilichukua lugha rasmi zilizotoka nje ya bara, ingawa nchi nyingi pia zilipewa kutambuliwa kisheria kwa lugha za asili (kama vile Kiswahili, Yoruba, Igbo na Hausa). Katika nchi nyingi, Kiingereza na Kifaransa hutumiwa kwa mawasiliano katika nyanja za umma kama vile serikali, biashara, elimu na vyombo vya habari. Na Kiarabu, Kireno, Kiafrikana na Kihispania ni mifano ya lugha zinazotoka nje ya Afrika, zinazotumiwa na mamilioni ya Waafrika leo, katika nyanja za umma na za kibinafsi, na Kijerumani kinazungumzwa nchini Namibia, mlinzi wa zamani wa Ujerumani.
Nchi za Bara hilo zinakutana pamoja kwenze Umoja wa Afrika, uliochukua nafasi ya Umoja wa Afrika. Shirika la Umoja wa Afrika lilianzishwa mwaka 1963 kwa lengo la ukombozi kutoka kwa ukoloni na utulivu, pamoja na usalama na maendeleo Barani Afrika na uratibu miongoni mwa nchi za bara hilo katika masuala ya Afrika, kisha Shirika la Umoja wa Afrika liligeuka kuwa Umoja wa Afrika baadaye, ambapo malengo yake yalibadilika na kuwa sambamba na matumaini mapya na matarajio ya watu wa Afrika na nchi na kwa kiasi kikubwa yalilenga kufikia ushirikiano wa kiuchumi tena kikanda, kama Sheria ya Katiba ya Umoja wa Afrika ilipitishwa katika Mkutano wa Lomé nchini Togo mwaka 2000, na Umoja wa Afrika ulianzishwa rasmi mwezi Julai 2002.
Maslahi ya Umoja wa Afrika katika hatua ya kisasa yamejikita zaidi katika kufikia Maendeleo Endelevu kwa nchi za Bara hilo katika dhana yake kamili kupitia utekelezaji wa "Ajenda ya Maendeleo 2063", pamoja na kudumisha Amani na Usalama Barani humo kupitia kuamsha Nguzo za Amani na Usalama wa Afrika.
